badania 2012

Od kilku lat z zaciekawieniem obserwujemy rozpowszechniające się w Polsce tworzenie zbiorów "rozmaitości" i prezentowania ich jako wystaw, galerii czy prywatnych muzeów.

Chcemy przyjrzeć się bliżej temu zjawisku, szczególnie zainteresowani zbiorami i kolekcjami wystawianymi w miejscach o nieznacznym ruchu turystycznym. Na przykład tylko w 2011 na terenie powiatu włocławskiego pojawiły się cztery prywatne kolekcje i muzea. Podobnie muzea prywatne pojawiają się w wielu miejscach, omijanych przez oficjalne szlaki dla turystów, nie włączane nawet w lokalne informatory miejscowych atrakcji. 

Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, co powoduje, że ludzie gromadzą przedmioty i tworzą muzea (wystawy, galerie), pokazują prywatne zbiory i kolekcje oraz co z tego dla twórców i widzów wynika.

Badania będą próbą uchwycenia procesu zmiany w relacji człowiek-przedmiot, z opisaniem towarzyszących kontekstów: społecznych, ekonomicznych, politycznych, kulturowych. Przeprowadzimy szczegółową diagnozę tego zjawiska, korzystając z etnograficznej metodologii badań terenowych, kwestionariuszy i wywiadów. 

Dokonamy opisu zastanych przypadków: muzeów, kolekcji, wystaw prywatnych, pojawiających się w lokalnej przestrzeni na terenie województwa kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego, dbając o uchwycenie podobieństw i niepowtarzalnych przykładów zmiany w tej części kulturowego krajobrazu.

Rezultatem bezpośrednim ma być zbadanie zjawiska, wynikające z rozmaitych aspektów społeczno-kulturowych i mających na nie niewatpliwie wpływ. Od wydawałoby się zwykłego gromadzenia przedmiotów, przez przejawy antyglobalistycznych reakcji i idei, po antropologiczne refleksje. 

Ważnym dla nas jest spojrzenie na "miejsce przedstawień" zbieranych, czy kolekcjonowanych przedmiotów, powoływane nie tylko dla ochrony przedmiotów, ale także jako system wartości, hierarchii i wzorców. 

Muzea prywatne to przykład radykalnej zmiany, gdzie w miejsce modernistycznie rozumianych kolekcji, opartych o kanon sztuki, kryterium patriotyczne, czy naukowe, pojawiają się zbiorowiska, rozproszone ekspozycje, konstrukcje złożone z kolekcji nieskatalogowanych, pozbawionych opracowań kategoryzacyjnych.

W prywatnych muzeach kończy się historia prezentowana "obiektywnie", a re-definicji podlegają spojrzenia na konstrukcje kulturowe i lokalne konteksty.

Blog jest zapisem refleksji z badań, przedstawieniem ich przebiegu i próbą wskazywania róznych tropów interpretacyjnych. Zapraszamy do współtworzenia tego zapisu z badań nad prywatnymi muzeami, w których relacje z poszczególnych etapów, połaczyć chcemy z dyskusją i analizami badanego zjawiska.


Projekt badawczy "Muzea prywatne, kolekcje lokalne. Badania nowej przestrzeni kulturowej", realizowany jest w ramach programu "Obserwatorium kultury", który jest finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wkład własny współfinansowany jest ze środków Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Organizator: Fundacja Ari Ari